س به نقل از روابط عمومی وزارت جهاد کشاورزی، بخش کشاورزی 23 درصد اشتغال، 14 درصد تولید ناخالص ملی، 31 درصد صادرات غیر نفتی و 94درصد نیاز غذایی کشور را تامین می کند، بنابراین هرگونه تحول در عرصه کشاورزی به طور ملموس شاخصهای مختلف اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد.
نکته مهمتر از همه این که امروزه امنیت غذایی در هر کشور به ویژه در کشور جمهوری اسلامی ایران به خاطر شرایط خاصی که دارد از ارکان اصلی تامین امنیت ملی محسوب می شود. سرعت بخشیدن به روند خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی؛ توسعه اشتغالزایی به ویژه برای تحصیل کردگان رشته های کشاورزی، افزایش صادرات ؛ دانش محور کردن فعالیت ها در بخش کشاورزی و ساماندهی کلیه فعالیت ها در بخش از مهمترین برنامه ها و سیاست های وزارت جهاد کشاورزی در دولت نهم بوده است.
دراین مدت در سایه مجاهدت کشاورزان پر تلاش و همکاران وزارت جهاد کشاورزی علیرغم نارسایی و تنگناهایی که در تمامی این دوران وجود داشته و علیرغم بروز بی سابقه ترین خشکسالی و سرمازدگی در کشور در طول یک سال گذشته(1386) نه تنها بخش بزرگی از توفیقات پیش بینی شده در برنامه کاری وزارت جهاد کشاورزی محقق شده؛ بلکه در بسیاری از حوزه ها ، توفیقات و دستاوردهای بخش در حد فراتر از پیشبینیهای قبلی بوده است.
گندم:
بنابر این گزارش در بخش محصولات زراعی، میزان تولید گندم در سال زراعی 84-83 معادل 14 میلیون و 307 هزار تن بود که این میزان در سال زراعی 85-84 با 2.4 درصد رشد به رقم 14 میلیون و 633 هزار تن و در سال زراعی 86-85 با 8.5 درصد رشد به 15.8 میلیون تن رسید. به این ترتیب برای نخستین بار در طول 50 سال گذشته، شرایط لازم برای ورود ایران به جمع 12 کشور عضو باشگاه صادر کننده گندم جهان فراهم شد.
ولی متاسفانه در سال زراعی (87-86) به دلیل سرمازدگی و خشکسالی کم سابقه، لطمه سنگینی به بیش از 4 میلیون هکتار گندمزارهای دیم کشور وارد شد و تولید گندم کشور کاهش پیدا کرد.
برای درک این مسأله کافی است توجه شود در آذرماه سال گذشته، سطح سبز گندم دیم در کشور کمتر از نیم میلیون هکتار یعنی کمتر از یک پنجم سالهای عادی بود که بخش عمدهای از آن هم، قبل از رشد کافی و به اصطلاح قبل از رسیدن به مرحله پنجه زنی گرفتار سرمای شدید و طولانی شد و در ادامه نیز با خشکسالی شدید مواجه شد و از بین رفت و در نهایت با کاهش قابل ملاحظهای در امر تولید روبه رو شد.
البته با تدوین و اجرای برخی طرحهای ضربتی پیش بینی میشود تولید گندم کشور در فصل زراعی آتی روند رو به رشد خود را ادامه داده و خودکفایی در تولید گندم استمرار پیدا کند.
جو:
در این گزارش به نقل از وزارت جهاد کشاورزی آمده است: میزان تولید جو در سال زراعی 84-83 معادل 2 میلیون و 856 هزار تن بود که این میزان در سال زراعی 85-84 با 3.4 درصد رشد به رقم 2 میلیون و 956 هزار تن و در سال زراعی 86-85 به 3 میلیون و 850 هزار تن رسید که نمایان گر حدود 30 درصد رشد نسبت به سال قبل میباشد.
وضعیت تولید جو در سال زراعی گذشته نیز تا حدودی شباهت به وضعیت تولید گندم داشت و خشکسالی گسترده ، آسیب جدی به تولید جو در مزارع دیم وارد کرد و در مجموع تولید جو در کشور، نسبت به سال قبل در حدود یک میلیون تن کاهش پیدا کرد.
با این حال، حتی با وجود خشکسالی گسترده، تولید جو بیش از سال شروع کار دولت نهم بوده است.
برنج:
میزان تولید شلتوک برنج در سال زراعی 84-83 معادل 2 میلیون و 736 هزار تن بود که در سال زراعی 85-84، با 4.5 درصد کاهش به رقم 2 میلیون و 612 هزار تن رسید و در سال زراعی 86-85 باحدود 30 درصد افزایش به 3 میلیون و 386 هزار تن رسید .
در سال زراعی 87 - 86 نیز به رغم خشکسالی و کاهش 50 هزار هکتاری سطح زیر کشت، میزان تولید در همان سطح سال قبل به ثبت رسید.
در این رابطه یادآوری این نکته ضروری است که وسعت و شدت خشکسالی در استانهای شمالی کشور در سال زراعی گذشته به اندازهای بود که حتی بسیاری از برنج کاران منطقه کاهش 50 درصدی تولید را پیش بینی میکردند، اما با لطف خداوند و با اجرای یک سری برنامه های علمی و فنی ضربتی ، شالیزارهای منطقه از نابودی نجات پیدا کردند.
ذرت دانه ای:
میزان تولید ذرت دانه ای در سال زراعی 84-83 معادل یک میلیون و 995 هزار تن بود که در سال زراعی 85-84 با 8.5 درصد رشد به رقم 2 میلیون و 166 هزار تن و در سال زراعی 86-85 به رقم 2 میلیون و 663 هزارتن رسید.
این رقم در سال زراعی 87-86 به رغم خشکسالی شدید و 60 هزار هکتار کاهش سطح زیر کشت تغییر چندانی پیدا نکرد.
دانه های روغنی:
میزان تولید دانه های روغنی در سال زراعی 84-83 در حدود 550 هزار تن بود که در سال زراعی 85-84 با 11.6 درصد رشد به رقم 615 هزار تن و در سال زراعی 86-85 با اندکی کاهش به 611 هزار تن رسید.
متاسفانه در سال زراعی 87-86 به علت خشکسالی های گسترده و کاهش شدید سطح زیر کشت با کاهش تولید مواجه بودیم، ولی با اقدامات به عمل آمده و اصلاح استراتژی مرتبط با تولید دانههای روغنی پیش بینی می شود در سال زراعی جاری با افزایش قابل ملاحظه تولید این دانه های استراتژیک روبرو شویم.